Esbroutouiro(-regado)
Ononis striata
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Bugrane striée.
Descripcioun :L'esbroutouiro-regado es uno pichoto planto lignouso que trachis dins li tepiero roucaiouso de mountagno. Li fueio an tres fuioun di proun glandoulous. Li dènt dóu fueioun dóu mitan soun mai longo sus li bord (acò ajudo souvènt à lou destria de O. pusilla). Fai de flour jauno un pau regado de rouge, que sèmblon grosso en raport emé la planto. Li dóusso soun longo de 5 à 7 mm amé 2 à 3 grano lisso.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ononis
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,0 à 1,3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Moutagnenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Ononis striata Gouan, 1773
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753